ﺍﺯ شیخی ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ:
ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺍﻗﺒﻪ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ، چه به دست ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﯼ؟
ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩ: ﻫﻴــﭻ ...! ﺍما، ﺑﻌﻀﯽ چیزﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻡ؛
ﺧﺸﻢ، ﻧﮕﺮﺍﻧﯽ ﻭ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ، ﺍﻓﺴﺮﺩﮔﯽ، ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻋﺪﻡ ﺍﻣﻨﯿﺖ ﻭ ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﭘﯿﺮﯼ ﻭ ﻣﺮﮒ ...
ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺑـه دﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﺎﻟماﻥ ﺧﻮﺏ می شود؛
ﮔﺎﻫﯽ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍدن ها ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺁﺳﻮﺩﻩ و راحت مان می کند ...
نیایش بعضی از ما آدم ها با خدا؛
و درخواست از او برای حضور در زندگی مان؛
مانند شیطنت بچه هایی است که در می زنند؛
و فرار می کنند ...
اگر به پروانه شدن اعتقاد داری؛
پس بگذار، روزگار هر چه می خواهد؛
پیله کند ...
سلام مرا به وجدانت برسان؛
و اگر بیدار بود، بپرس؛
چگونه شب ها را آسوده می خوابد ...؟!
در پیوندِ ازدواج؛
قرار نیست دو نفر به هم برسند؛
قرار است با هم به "خدا" برسند ...
ادعا می شود که کتاب "امام حسین و ایران" توسط مستشرق آلمانی به نام کورت فریشلر "Kurt Frischler" نوشته شده و آقای ذبیح الله منصوری این کتاب را به زبان فارسی ترجمه کرده است.
این اثر که زندگی امام حسین (ع) و قیام امام را مورد بررسی قرار داده بیشتر شبیه داستان نویسی است تا یک کتاب تاریخی. در یک کتاب تاریخی وجود منابع معروف و معتبر از واجبات است، اما بیشتر مطالب تاریخی این کتاب بدون مأخذ است و منبعی هم که ذکر شده قابل اعتماد نیست. نویسنده در این کتاب تحلیل هایی را مطرح کرده که نشان دهنده ی عدم اطلاع کافی ایشان از تاریخ و وقایع کربلاست و به نظر می رسد که تلاش کرده تا بعضی از ظلم هایی را که در حق خاندان پیامبر (ص) روا داشته شده، توجیه و نیروهاى یزید را از آن قساوت ها تبرئه کند. به عنوان مثال نویسنده در مورد قیام عاشورا و نحوه ی رویارویی سپاهیان امام حسین علیه السلام و لشگریان ابن زیاد نوشته است:
"... اما میدانیم که ساحل رودخانه از طرف سربازهای عمر سعد اشغال شده بود نه برای این که مانع از این شوند که کاروان حسین علیه السلام از آب رودخانه استفاده نمایند بلکه نگذارند که کاروان حسین علیه السلام در ساحل غربی راه، از میدان جنگ عقب نشینی کنند"
همچنین به استناد نویسنده، فاطمه دختر امام حسین (ع) که ملقب به «حورالعین» بود در سال 60 هجری به نمایندگی از امام حسین (ع) به ری آمد و در جلسه‌ای که در باغ بهار تشکیل شد، با جمعی از بزرگ زادگان ایرانی از قبیل گیو پسررستم فرخزاد و کارن و توژ سپهبدان مازندران و گیلان شرکت نمود و در جای دیگری عنوان شده که عباس بذایی بچه اردبیل با پتک آهنگریش در دفاع از مسلم بن عقیل به سربازان ابن زیاد حمله کرده و شهید شده.
سؤالی که در این جا مطرح می شود این است که دختر امام حسین (ع) با توجه به سنی که داشتند در ری چه کار می کردند؟ شاید وجود کوه بی بی شهربانو در ری نویسنده را به این تخیل رسانده، اما بچه ی اردبیل و حضورش در کوفه دیگر چه صیغه ای است؟
و جالب تر از همه ی این نکات این که مترجم از آقای کورت فریشلر، نویسنده ی خیالی این کتاب، با عنوان مورخ و مستشرق مشهور نام می برد در حالی که ایشان تنها یک روزنامه نگار اتریشی بودند که رمان های متعددی با موضوعات مختلف نوشتند در ضمن باید اعتراف کنم هیچ کتاب آلمانی تحت عنوان „Imam Hussein und Iran“ که آقای منصوری اشاره کردند، نوشته نشده . حالا چه کسی این کتاب را نوشته و چه دستی در کار است فقط خدا می داند.
خدایا؛
دلم به سان قطب نماست؛
وقتی عقربه اش به سمت تو می ایستد؛
آرام می شود ...
زیر باران آدم تَرَم؛
خاک تنم، بوی دست های گِلی خدا را می گیرد ...
گروتسک (Grotesque) واژه ای ایتالیایی و نوعی سبک، مفهوم و اصطلاح در مجسمه سازی، هنرهای تزیینی، نقاشی، طراحی، معماری، هنرهای نمایشی، زیبایی شناسی و ادبیات به شمار می آید. در گروتسک می‌توان ناهنجاری، عجیب و عبث بودن، خنده‌دار، وحشت و بیش از همه عنصر خیال را یافت.
گروتسک، ناهنجار است، زیرا حقیقت را تحریف کرده و از شکل می‌اندازد تا محتوای آن را هیولاگونه ساخته، به آن برجستگی داده و به نمایش بگذارد. در جوهرش، عجیب و غریب است چون به گونه ای غافل‌گیر کننده از مرز آن چه که عادی است، درمی گذرد و در عین خنده‌دار بودن، وحشت آفرین است. گروتسک ابتدا در نقاشی مورد استفاده قرار می‌گرفت و خیلی بعد به دیگر عرصه‌های هنری راه یافت و با همین تلفظ وارد زبان‌های فرانسه، انگلیسی، آلمانی و فارسی شد.
داستان «مسخ» کافکا که پیشتر به نقد و بررسی آن پرداخته شد، بهترین نمونه برای نشان دادن گروتسک در ادبیات است.
گروتسک نقاب از ظاهر انسانی که برای خود ساخته ایم بر می دارد و حیوانیت درون را آشکار می کند و از همین روست که انسان با دیدن خود واقعی خود هراسان به فکر فرو می رود. در گروتسک خنده در گلو خفه می شود و بر لب می ماند و مخاطب از خود می پرسد آیا این چهرۀ واقعی من است؟
پس می توان گفت:
"هدف گروتسک خنداندن نیست بلکه واداشتن به تفکر است"
زمان دست توست...
زمین دست توست...
دنیا متلاطم می شود،
وقتی دست روی دست می گذاری.
"فرزانه باقری"
زیباترین عکس های دنیا، در اتاق های تاریک ظاهر می شوند؛
پس هر وقت در تاریکی زندگی قرار گرفتی؛
بدان که خدا می خواهد از تو تصویری زیبا بسازد ...
زندگی نامه فرانتس کافکا
فرانتس کافکا ، نویسنده ی شهیر آلمانی زبان ، در سال 1883 در پراگ به دنیا آمد. خانواده اش از یهودیان ساکن آلمان بودند. کافکا در مدرسه ابتدایی ملی آلمان تحصیل و از مدرسه ملی علوم انسانی این کشور فارغ‌‌‌التحصیل شد و در سال 1901 دیپلم گرفت. پس از آن در دانشگاه جارلز پراگ در رشته شیمی شروع به تحصیل کرد اما این انتخاب فقط 2 هفته به طول انجامید و وی رشته اش را تغییر داد و در دانشگاه «فردیناند کارلز» شروع به تحصیل در رشته حقوق نمود و در سال ۱۹۰۶ در این رشته مدرک دکترا کسب کرد. کافکا در سال 1907 در یک شرکت « بیمه سوانح کاری » مشغول به کار شد و تا اواخر عمر نیز به این کار اشتغال داشت. پدر کافکا بازرگان و مردی خشک و مستبد بود. در خانواده او پدر سالاری شدیدی حاکم بود. کافکا در سراسر زندگی اش با مشکلات روحی و جسمی فراوان دست به گریبان بود . وی روحیه ای بسیار حساس و تنی رنجور داشت. کافکا در سال 1917 زمانی که در برلین بود، به بیماری سل دچار شد و در سال 1924 در اثر همین بیماری درگذشت.
خلاصه داستان مسخ
گرگور زامزا، که بازاریاب است و از زمان ورشکستگی پدر تنها متکفل مخارج خانواده به شمار می‌آید، خوشبخت است که می‌تواند با کار خود برای خواهرش،که شیفته موسیقی است، وسایل ادامه تمرین ویولون را فراهم آورد. گرگور، در پایان شبی آشفته از کابوسهای هولناک، چون از خواب بیدار می‌شود، به صورت حشره‌ای غول‌آسا در آمده است، بی‌آنکه این دگرگونی بیرونی به کمترین شکلی روح تشنه نیکی و آکنده از مهربانی‌اش را تغییر داده باشد. چون به انزجاری که در اطرافیان برمی‌انگیزد پی می‌برد، کارش به جایی می‌رسد که برای رهایی از نگاه پدر و مادر و خواهرش زیر تخت خانه خود پناه می گیرد. او دیگر از زباله غذا می‌خورد و به کثافت علاقه‌مند می‌شود و از نور می‌گریزد. همه از او گریزانند و از داشتن چنین حشره کریهی در خانه شرم دارند. تنها پیرزن خدمتکار، که در اصل روستایی است، همچنان به او می‌رسد، گویی هیچ روی نداده است، و هنگامی که برایش پوست سیب می‌آورد، کمی در آنجا می‌ماند و به مهربانی با او گفتگو می‌کند. از آن پس، گرگور دیگر تقریبا از مخفیگاهش خارج نمی‌شود. اما یک شب، به صدای ویولون، آهسته از زیر تخت بیرون می‌آید و چون به سمت نوری که از در باز به درون می‌تابد پیش می‌رود٬ ناگهان خود را در میان جمع خانواده می یابد.
همه با دیدن او وحشت و تنفرشان را ابراز می‌دارند؛ و پدرش، خشمگین، سیبی را به سویش پرتاب می‌کند، سیب به پشتش می‌خورد و لاکش را می‌شکند. گرگور، چون به مخفیگاه خویش بازمی‌گردد، آهسته رو به مرگ می‌رود٬ زخمش می‌گندد و بر اثر آن، لاک تکه تکه از بدنش جدا می‌شود. کسی اعتنایی به مرگ او نمی‌کند. تنها خدمتکار جدید زن زمانی که او را همراه خاکروبه‌ها به دور می‌اندازد، آهی از روی دلسوزی می کشد و می‌گوید: «حیوانک، راحت شدی!«
بررسی داستان
کافکا در داستان مسخ (1912) گلایه و شکوه خود را از زمانه و تأثیرات منفی زندگی صنعتی در قبال ارزش های انسانی بیان می کند. نگاه کافکا در مسخ نگاهی به شخصیت خود او در یک جامعه ی سوداگر صنعتی است. کافکا در صدد اثبات مضرات تحولات صنعتی و تأثیرات سوء آن در رفتارهای انسانی است. او رشد جوامع صنعتی را عاملی برای دوری و نادیده گرفتن ارزشهای انسان می داند.
در مسخ، پدر خانواده به یک شرکت مقروض است و چون خودش نمی تواند قرضهایش را بپردازد، پسر خود را در این شرکت به کار وا می دارد تا به تدریج قرض های وی پرداخته شود. اما یک روز صبح، گرگور زامزا می بیند که به حشره ای تبدیل شده و دیگر نمی تواند کار کند. به عبارت دیگر گرگور به خاطر خستگی مفرط تصمیم می گیرد که کار نکند و حشره شدن یعنی به کار ادامه ندادن و همرنگ قوانین حاکم نشدن.
خانواده ی گرگور پیش از این حادثه رفتار بسیار خوبی با او داشتند؛ زیرا او نان آور خانه بود، قرض خانواده را می داد، آپارتمانی مناسب برایشان گرفته بود و قصد داشت خواهرش را به مدرسه عالی موسیقی بفرستد، اما وقتی به حشره تبدیل می شود، یعنی تصمیم می گیرد که دیگر کار نکند، رفتار اعضای خانواده تغییر می کند. گرگور می شنود که پدرش می گوید: «ما یک مقدار پول ذخیره کردیم» اما آنها این پول را از او پنهان کرده بودند! مادرش گفته بود به بیماری تنگی نفس مبتلاست و نمی تواند کار کند، اما زمانی که او به حشره مبدل می شود، مادر سر کار می رود. خواهر هم می رود و در جایی فروشنده می شود. در صورتی که پیش از این، همه ی پول و قرضشان را گرگور بی نوا پرداخت می کرد. حتی زمانی که گرگور می میرد، همه ی آنها جشن می گیرند و به خارج از شهر می روند. داستان غم انگیز مسخ حکایت از تنهایی انسانی دارد که نمی خواهد پیرو و همرنگ فرهنگ جامعه و قوانین حاکم بر آن باشد و چون گرگور زامزا هنجار شکنی کرده از اجتماع خود طرد می شود. کافکا در مسخ، خود را در نقاب حشره ای به نام گرگور زامزا پنهان می کند و در این قالب جامعه پیرامون خود را به زیر ذره بین نقد می برد.
«اگر کسی مسخ کافکا را چیزی بیشتر از یک خیال پردازی حشره شناسانه بداند به او تبریک می گویم چون به صف خوانندگان خوب و بزرگ پیوسته است»
"ولادیمیر ناباکوف"
شاید نشود به گذشته بازگشت و یک آغاز زیبا ساخت؛
ولی می شود هم اکنون آغاز کرد و یک پایان زیبا ساخت ...
ملا نصرالدین (شخصیت داستانی و بذله گو) تنها مختص ایران یا مشرق زمین نیست؛ بلکه در هر فرهنگی با نامی خود را نشان می دهد. مثلا در ترکیه از او با نام "خوجا"، در کشورهای عربی "جحا"، در ایران "ملا"، در یونان "خجه" و در کشور آلمان نیز "تیل اویلن اشپیگل" یاد می کنند.
تیل اویلن اشپیگل قهرمان ملی و بذله گوی آلمان است. حکایات خنده دار وی در زبان و ادبیات آلمانی شوانک "Der Schwank" نامیده می شود که یک حکایت کوتاه، خنده دار و اغلب خشن است و به قصد تربیت ارائه می شود. کتاب اویلن اشپیگل اولین بار توسط هرمان بُته نوشته و در سال 1511/12 میلادی منتشر شد. این کتاب حاوی 96 حکایت است.
حکایت شانزدهم
یک روز تیل به مردم گفت که فردا به بالای بلندترین ساختمان می رود و از بالکن آن پرواز می کند. روز موعود همه ی مردم شهر از پیر و جوان جلوی ساختمان جمع شدند تا ببینند که او چگونه پرواز می کند. تیل در بالکن ساختمان ظاهر شد و دستانش را طوری تکان داد که انگار آماده ی پرواز است. مردم با چشم و دهانی باز از تعجب او را نظاره می کردند و منتظر پروازش بودند و فکر می کردند که او واقعا می خواهد پرواز کند. در همین اثنا تیل یک مرتبه شروع به خندیدن و مسخره کردن مردم کرد و گفت: " فکر می کردم در این دنیا احمق تر و دیوانه تر از من یافت نمی شود؛ اما حالا می بینم که همه ی شما مردم شهر از من دیوانه ترید چون اگر همه ی شما به من می گفتید که قصد پرواز دارید من هرگز باور نمی کردم. ولی شما به حرف یک دیوانه اعتقاد دارید. من نه پرنده هستم نه بال و پری برای پرواز دارم پس چگونه می توانم پرواز کنم. این را گفت و از بالکن پایین آمد. مردم با خود گفتند: "اگر او براستی دیوانه هم باشد این جا حقیقت را گفته است".
السلام علیک یا علی ابن موسی الرضا )ع(
و من گریخته ام؛
و در پی من صیادها؛
و فرا رویم دام ها؛
یا ضامن آهو؛
من یقین دارم دستان تو تنها سهم آهو نیست ...
من صبورم اما
به خدا دست خودم نیست اگرمی رنجم
یا اگر شادی زیبای تو را
به غم غربت چشمان خودم می بندم
من صبورم اما
چه قدَر با همه ی عاشقی ام محزونم
و به یاد همه ی خاطره های گل سرخ
مثل یک شبنم افتاده ز غم مغمومم
من صبورم اما
بی دلیل از قفس کهنه ی شب می ترسم
بی دلیل از همه ی تیرگی رنگ غروب
و چراغی که تو را از شب متروک دلم دور کند
من صبورم اما
آه، این بغض گران
صبر چه می داند چیست.
"حمید مصدق"
جای کشتی در ساحل بسیار امن تر است؛
ولی برای این ساخته نشده ...!
در انتهای شب، نگرانی هایت را به خدا بسپار؛
و آسوده بخواب، که خدا بیدار است؛
و به یاد داشته باش که؛
سختی ها، محبت های الهی اند؛
زیرا که انسان، پشت درهای بسته؛
به فکر ساختن کلید می افتد ...!
خدایمان را آشکار کنیم؛
خدا در دستی است که به یاری می گیریم؛
در قلبی که شاد می کنیم؛
در لبخندی که به لب می نشانیم؛
خدا با ماست، خدایمان را آشکار کنیم ...
